Isa na namang kasabihan

ISA NA NAMANG KASABIHAN

animo'y makatang nagsalita

yaong kolumnista sa balita:

"Sa matuwid na pangangasiwa,

mabubura ang 'tamang hinala'!"

makabuluhan ang kasabihan

sa mga isyu niyang tinuran

paano ba pagtitiwalaan

ng madla iyang pamahalaan

tatlong ayuda'y tinurang kagyat

ang TUPAD, A.I.C.S. at AKAP

baka magamit ng trapong bundat

sa pulitika't kunwang paglingap

upang manalo lang sa eleksyon

lalong magkaroon ang mayroon

paano pipigilan ang gayon?

talagang ito'y malaking hamon

gahamang trapo'y dapat iwaksi

dangal ng dukha'y h'wag ipagbili

subalit kung sa gutom sakbibi

dalita ba'y ating masisisi?

paano tutulungan ang dukha

kung walang ayudang mapapala

lipunang ito'y palitang sadya

ito ang aking nasasadiwa

- gregoriovbituinjr.

01.17.2025

* mula sa kolum sa pahayagang Pang-Masa, Enero 17, 2025, p.3

* TUPAD - Tulong Pangkabuhayan sa Disadvantage

* AICS - Assistance to Individuals in Crisis

* AKAP - Ayuda para sa Kinakapos Ang Kita Program

Prayoridad

PRAYORIDAD

kayrami kong prayoridad na iniisip

na kinakayang dalhin ang anumang bitbit

pangalagaan ang misis na nagkasakit

pagbabasa ng dyaryo't librong nahahagip

pagsusulat sa Taliba ng Maralita

publikasyon ng KPML, nalathala

roon ang mga isyu at laban ng dukha

pati isyu't tindig ng uring manggagawa

talagang wala nang panahon sa inuman

mayroon sa rali, inuuna'y tahanan

gawaing bahay, luto, laba, kalinisan

pagkatha ng nobela'y pinaghahandaan

katha ng katha ng sanaysay, tula't kwento

pahinga'y sudoku't pagbabasa ng libro

sa ganyan umiinog ang munti kong mundo

sa pamilya, sa Taliba't kakathain ko

- gregoriovbituinjr.

01.17.2025

* KPML - Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod

Pagpili ng wastong salita

PAGPILI NG WASTONG SALITA

pagpili ng wastong salita
ay dapat gawin nating kusa
hindi iyang pagtutungayaw
na pag tumarak ay balaraw

wastong salita ang piliin
kapwa mo'y huwag lalaitin
porke mayaman ka't may datung
ay magaling ka na't marunong

huwag kang mapagsamantala
na ang kapwa mo'y minumura
magsalita ng mahinahon
mga problema'y may solusyon

ang maling salita'y masakit
lalo't ikaw ang nilalait
ang wastong salita'y respeto
at salamin ng pagkatao

- gregoriovbituinjr.
01.16.2025

* litrato mula sa Daang Onyx, malapit sa Dagonoy Market sa Maynila

Pagbabasa ng kwentong OFW

PAGBABASA NG KWENTONG OFW

sabik din akong magbasa ng mga kwento

hinggil sa tunay na buhay, dukha, obrero

lalo na't aklat hinggil sa OFW

na minsan na ring sa Japan naranasan ko

nag-anim na buwan ako sa Hanamaki

na isang lungsod sa probinsya ng Iwate

alaala yaong sa buhay ko'y sakbibi

bago pa sa lansangan ay makapagrali

bagamat nakarating din ng ibang bayan

sa Thailand, Burma, at bumalik muling Thailand

bagamat sa Guangzhou, Tsina ay nilapagan

sa Pransya'y higit sambuwang Climate Walk naman

nais kong OFW'y kapanayamin

obrero sa piketlayn ay makausap din

upang maging bahagi ng aking sulatin

at maging paksa sa nobelang susulatin

- gregoriovbituinjr.

01.15.2025

Gamot mula sa balat ng bangus

GAMOT MULA SA BALAT NG BANGUS

talagang kahanga-hanga ang nadiskubre
ng mga aghamanon mula Ateneo
natuklasan nilang lunas pala sa lapnos
ang balat ng bangus, oo, balat ng bangus

kaysa nga naman basta itapon na lamang
ang balat ng bangus, bakit hindi tuklasin
ang gamit nito bilang panlunas sa paso
o lapnos sa balat, isang alternatibo

katulad din pala ng balat ng tilapya
na ginamit namang ointment na pinapahid
sa sugat sa balat upang ito'y gumaling
at selula ng balat ay muling mabuhay

talagang ako'y nagpupugay sa kanila
upang matulungan ang mga walang-wala
at sa mga aghamanon ng Ateneo
taospuso pong pasasalamat sa inyo

- gregoriovbituinjr.
01.14.2025

* ulat mula sa pahayagang Abante, enero 11, 2025, p.6

Nilay sa munting silid

NILAY SA MUNTING SILID

nagninilay sa munting silid

dito'y di ako nauumid

bagamat minsan nasasamid

minsan may luhang nangingilid

kayraming napagninilayan

pawang isyu't paksang anuman

o kaya'y mga karanasan

pati hirap ng kalooban

sa mga sulatin ko'y paksa:

may hustisya pa ba sa bansa

para sa manggagawa't dukha

sa kababaihan at bata

bakit ba ang sistema'y bulok

at gahaman ang nasa tuktok

ito'y isang malaking dagok

ang ganito'y di ko malunok

kaya dapat pa ring kumilos

nang ganyang sistema'y matapos

wakasan ang pambubusabos

at sitwasyong kalunos-lunos

- gregoriovbituinjr.

01.14.2025

Dugtungang haiku, hay naku

DUGTUNGANG HAIKU, HAY NAKU

ang magsasaka

at uring manggagawa,

nakikibaka

kanilang asam

ang bulok na sistema'y

dapat maparam

makatang ito

ay katha ng katha ng

haiku, hay naku

pagkat tungkulin

niyang buhay ng masa'y

paksang tulain

kamuhi-muhi

iyang kapitalismong

dapat mapawi

ah, ibagsak na

ang kuhilang burgesya't

kapitalista

walang susuko

lipunang makatao'y

ating itayo

- gregoriovbituinjr.

01.14.2025

* ang haiku ay tulang Hapones na may pantigang 5-7-5

Kasaysayan

KASAYSAYAN

bilin ni Oriang sa kabataan:

matakot kayo sa kasaysayan

walang lihim na di nabubunyag

isang patnubay ang kanyang bilin

tungkulin sa bayan ay ayusin

at gawain nati'y paghusayin

sa kasaysayan tayo'y matuto

para sa kapakanan ng tao

huwag ulitin ang mali nito

si Gat Andres na ating bayani

tulad nina Rizal at Mabini

nagawa sa bayan ay kayrami

O, kasaysayan, isinulat ka

para sa bayan, para sa masa

di para sa mapagsamantala

- gregoriovbituinjr.

01.11.2025

Ilang aklat ng katatakutan

ILANG AKLAT NG KATATAKUTAN

marahil, di libro ng krimen kundi multo

ang paglalarawan sa nariritong libro

akdang katatakutan ni Edgar Allan Poe

ang On Writing ni Stephen King, ang maestro

nais kong matutunan ang estilo nila

kung bakit mga akda nila'y nakilala

binigyan ko ng panahong sila'y mabasa

bilang paghahanda rin sa pagnonobela

magandang pagsasanay ang dyaryong Talibà

maikling kwento ko'y doon nalalathalà

nasa isipan ko ang isang halimbawà

ang paghahanda ng nobelang manggagawà

manggagawang tinakot ng gahama't buktot

subalit sila'y nagkaisa't di natakot

nakibaka sila't tinuwid ang baluktot

hanggang kapitalistang kuhila'y lumambot

kayraming paksa't isyung dapat kong aralin

inspirasyon ko nga'y milyones na bayarin

na sadyang nakakatakot kung iisipin

kaya pagkatha ng nobela na'y gagawin

- gregoriovbituinjr.

01.10.2025

Magsulat upang may ipambayad sa utang

MAGSULAT UPANG MAY IPAMBAYAD SA UTANG

anong laki ang bayarin sa pagamutan

kaya kinakailangan naming mangutang

upang mabayaran ang doktor at ospital

di iyon bigay ng mga kamag-anakan

hanggang ngayon, dapat mag-isip ng paraan

ang pagsusulat ang tangi kong kakayahan

ako'y makatang pultaym na tibak din naman

na dyaryong Taliba'y pinagkaabalahan

makakalikha kaya ako ng nobela?

na maisasalibro't milyones ang kita?

na magiging matagumpay na pelikula?

ngunit tagumpay na iyon ay kailan pa?

susundan ko ba ang yapak ni Stephen King?

at ang seryeng Harry Potter ni J.K. Rowling?

at kay J.R.R. Tolkien na Lord of the Ring?

dapat ko nang magsimula't huwag humimbing!

kaya magsulat na't ayusin ang direksyon

kung paano gagana ang imahinasyon

matagal man ay darating din ang panahon

na ako'y magtatagumpay sa nilalayon

- gregoriovbituinjr.

01.10.2025

'Buwayang' Kandidato

'BUWAYANG' KANDIDATO

sa komiks ni Kimpoy sa dyaryong Bulgar

natanong ang isang botante roon

na bakit daw 'buwayang' kandidato

ang sinusuportahan gayong sila

ang sanhi bakit mahirap ang bayan

sagot agad sa kanya ng botante:

'sa pagkatao nila'y walang paki

pagkat ang mahalaga lang sa akin

ay donasyon nila't mga ayuda

nang sariling pamilya'y di gutumin'

ganyan di ba ang pananaw ni Kimpoy?

na kumatha ng komiks na naroon?

na marahil sa isip din ng madla

kaya walang bago sa pulitika

pagkat sa trapo sila umaasa

kung sumasalamin iyon sa masa

aba'y Bayan Ko, saan ka papunta?

- gregoriovbituinjr.

01.09.2025

* larawan mula sa pahayagang Bulgar, 9 Enero 2025, p.5

Paglalakbay

PAGLALAKBAY

sa pagbabasa nalalakbay ko

ang iba't ibang panig ng mundo

pati na kasaysayan ng tao

ng digma, bansa, pananaw, siglo

kaya hilig ko ang pagbabasa

ng kwento, tula, dula, nobela

ng kasaysayan, ng pulitika

maging ng pagbabago ng klima

talambuhay ng mga bayani

kwento ng pag-ibig ng magkasi

panawagang hustisya ng api

pati na nakatagong mensahe

magbasa't matututo kang sadya

sa hirap ng masa't maralita

sa misyon ng uring manggagawa

sa gawa ng bayani't dakila

- gregoriovbituinjr.

01.07.2025

Pagpapatuloy

PAGPAPATULOY

magbasa ng aklat

na aking nabili

ng nakaraan lang

ang nakahiligan

pagbabasa'y bisyo

ng makatang taring

dito ko natanto

dapat nang gumising

matutong lumaban

tulad ng bayani

nitong kasaysayan

ng bayang naapi

kaya nakibaka

ang makatang tibak

doon sa kalsada

kaharap ma'y parak

ngayong Bagong Taon

tuloy sa mithiin

gagampan sa layon

sistema'y baguhin

- gregoriovbituinjr.

01.02.2025

Bagong Taon, Lumang Sistema

BAGONG TAON, LUMANG SISTEMA

dumatal ang Bagong Taon, wala pa ring nagbago

maliban sa petsa, hirap pa rin ang mga tao

tingnan mo't bilihin ay kaytaas pa rin ng presyo

iyang kamatis nga, bawat piraso'y sampung piso

Bagong Taon, kapitalismo pa rin ang sistema

nariyan pa rin ang pulitikal na dinastiya

ang pondo ng serbisyo publiko'y binawasan pa

habang nilakihan ang badyet para sa ayuda

di pa rin itinataas ang sahod ng obrero

habang kita ng negosyante'y kaylaking totoo

mandarambong pa rin ang mga nangungunang trapo

wala pang kampanyahan, nangangampanya nang todo

Bagong Taon, may nagbago ba sa buhay ng dukha?

pagsasamantalahan pa rin ba ang manggagawa?

Bagong Taon, anong nagbago? wala, wala, WALA!

aba'y Bagong Taon, Lumang Sistema pa ring sadya!

subalit panata ko, tuloy pa ring mangangarap

na itatayo ang lipunang walang naghihirap

ginhawa ng bawat mamamayan ay malalasap

isang lipunang pagkakapantay ang lalaganap

- gregoriovbituinjr.

01.01.2025

Lumang Taon, Lumang Sistema

LUMANG TAON, LUMANG SISTEMA

patuloy pa rin ang kahirapan

kahit sa pagtatapos ng taon

dukha'y lublob pa rin sa putikan

may tinik sa paang nakabaon

lumang taon ay lumang sistema

dalita'y gumagapang sa lusak

sa Bagong Taon, ganyan pa rin ba?

na buhay ng dukha'y hinahamak

wala raw pribadong pag-aari

kaya pinagsasamantalahan

ng mga lintang kamuhi-muhi

na talagang sa pera gahaman

pakikibaka'y patuloy pa rin

upang lipunang nasa'y mabuo

kadena ng pagkaapi'y putlin

lipunang makatao'y itayo

- gregoriovbituinjr.

12.31.2024

Katahimikan

KATAHIMIKAN

tahimik sa totoong kagubatan

bagamat hayop ay nagbabangayan

pagkat kapwa nila ay sinasagpang

upang maging agahan o hapunan

maingay lang pag puno'y pinuputol

o minimina ang bundok at burol

pulitiko pa yaong nanunulsol

habang mamamayan ay tumututol

kaiba sa kagubatan ng lungsod

trapo ang sa bayan ay naglilingkod

dinastiya pa silang nalulugod

lalo't salapi'y ipinamumudmod

sa silid-aralan dapat tahimik

nang itinuro sa diwa'y tumitik

sa pabrika man ng metal at plastik

sa trabaho'y walang patumpik-tumpik

kahit sa lipunang kapitalista

tahimik silang nagmamanipula

nag-iingay naman ang aktibista

upang isyu'y mapabatid sa masa

sabi, sa tenga ang katahimikan

walang ingay kaya katahimikan

subalit iba ang kapanatagan

pag payapa ang puso't kaisipan

- gregoriovbituinjr.

12.30.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa ZOTO Day Care Center sa Navotas

Idiskwalipika ang mga dinastiyang pulitikal

IDISKWALIPIKA ANG MGA DINASTIYANG PULITIKAL

kapag pulitikal na dinastiya

ang ibinoboto pa rin ng masa

hinahalal ba'y mapagsamantala

nariyan pa ba'y bulok na sistema

upang manalo pa sa pulitika

namumudmod ng pera sa kampanya

upang mabili ang boto ng masa

limang daang piso, bigas, ayuda

dinastiya pag ama ay senador

habang ina naman ay gobernador

ang anak nila sa bayan ay meyor

habang kongresista naman ang lolo

lider pa ng SK ang kanyang apo

at kapitan ng barangay ang tiyo

sigaw ng masa: idiskwalipika

iyang pulitikal na dinastiya

pawang galing sa iisang pamilya

yaong naghahari sa pulitika

matapos ang eleksyon, wala ka na

nalulong na sa bulok na sistema

sa susunod na halalan, huwag na

huwag iboto iyang dinastiya

- gregoriovbituinjr.

12.29.2024

* litratong kuha ng makatang gala

Relatibo

RELATIBO

sa mga kamag-anak ko't katoto

kapisan, kumpare, kaugnayan ko

pulitikal at personal ba'y ano?

masasabi ba nating relatibo?

piho, sa akin ay magandang aral

lalo't ang personal ko'y pulitikal

isa itong prinsipyong unibersal

kaya sa aktibismo'y tumatagal

pinipilit ugnayan ay mabuo

at prinsipyong tangan ay di maglaho

suliranin ma'y nakapanlulumo

ay tutupdin anong ipinangako

pakikibaka'y isinasabuhay

maraming bagay ang magkakaugnay

mga sagupaan ma'y makukulay

madalas ay talaga kang aaray

- gregoriovbituinjr.

12.28.2024

Sampung piso na ang kamatis

SAMPUNG PISO NA ANG KAMATIS

ang isang balot na kamatis

tatlong laman ay trenta pesos

pagsirit ng presyo'y kaybilis

buti't mayroon pang panggastos

imbes pangsahog na'y inulam

isang kamatis sa umaga

kamahalan ay di maparam

kailan muli magmumura

habang iba'y itinatapon

lang ito't labis na naani

ngunit sa lungsod ay di gayon

dapat mo itong binibili

mabuti pa'y magtanim nito

kahit sa bakuran o paso

may mapipitas kang totoo

pag kamatis mo na'y lumago

- gregoriovbituinjr.

12.25.2024

Merry Christmas kahit Many Krisis ang Masa

MERRY CHRISTMAS KAHIT MANY KRISIS ANG MASA

buong puso ang pagbati ko't umaasa

na mababago pa ang bulok na sistema

Merry Christmas kahit Many Krisis ang Masa

kaya patuloy pa rin tayong makibaka

panahon ngayon ng pagsasaya sa mundo

dahil sa kaarawan ng kanilang Kristo

malagim man ang sitwasyon ng Palestino

may kontraktwalisasyong salot sa obrero

nariyan din ang dinastiyang pulitikal

na namumudmod ng ayudang nakakamal

presyo ng pangunahing bilihi'y kaymahal

ang pagtaas ng sahod ay sadyang kaybagal

di pala para sa ISF ang 4PH

kulang din ang badyet ng Philhealth at D.O.H.

sa trilyong utang ng bansa, masasabing each

Pinoy na'y may utang, VP pa'y mai-impeach

dahil rin sa klima, tao'y nahihirapan

badyet sa serbisyo publiko'y nabawasan

saan na napupunta ang badyet na iyan?

gagamitin ba sa susunod na halalan?

muli, Merry Christmas, pagbating taospuso

Many Krisis ang Masa, saan patutungo?

baka Bagong Taon ay haraping madugo

krisis ba'y kailan tuluyang maglalaho?

- gregoriovbituinjr.

12.25.2024