Pulahan

PULAHAN

ako nga ba ay isang pulahan

na dapat lang daw i-redtag naman

ngayon na ba'y isang kasalanan

ang pagkilos nang para sa bayan

may pula nga sa ating bandila

tanda ng magigiting sa bansa

na lumaban para sa paglaya

mula mananakop na Kastila

pula ang kulay ng ating dugo

pula ang dumadaloy sa puso

pag nasugatan tatapang lalo

tinalupa't balat ma'y maghalo

itayo'y makataong lipunan

karapatang pantao'y igalang

pati panlipunang katarungan

prinsipyong iyan ba'y kasalanan

pawis sa noo'y tumatagaktak

ngunit di mapagapang sa lusak

ang tulad kong Spartan na tibak

na di papayag na hinahamak

ay, siyang tunay, pulahan ako

tanda ng mapagpalayang tao

e, ano, pulahan ang tulad ko

babarilin mo ba agad ako

kung ganyan ka, ikaw ang berdugo

pumapatay ng walang proseso

mga halang ang bituka ninyo

kayong bulok nga ang pagkatao

- gregoriovbituinjr.

04.23.2024

* litrato mula sa app game na Word Connect

Kalikasan

KALIKASAN

sino pang magtutulong

kung tayo'y ginagatong

ng klimang urong-sulong

na dulot ay linggatong

sistemang capitalist

bayan na'y tinitikis

isigaw: Climate Justice

wakasan ang Just-Tiis

- gregoriovbituinjr.

04.22.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa Global Climate Strike, Liwasang Aurora, Quezon City Memorial Circle, Setyembre 20, 2019.

Ngayong Earth Day

NGAYONG EARTH DAY

halina't tayo'y magsikilos

para sa kalikasang lubos

at nang masa'y makahulugpos

sa sistemang mapambusabos

kapitalismo'y mapangyurak

dignidad ng tao'y hinamak

dukha'y pinagapang sa lusak

ang kalikasan pa'y winasak

ngayong Earth Day ay magkaisa

upang baguhin ang sistema

dignidad ay bigyang halaga

kapitalismo'y palitan na

protektahan ang sambayanan

hanggang maitayo ng bayan

yaong makataong lipunan

at maayos na daigdigan

- gregoriovbituinjr.

04.22.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa Global Climate Strike, na ginanap sa Liwasang Aurora, Quezon City Memorial Circle, Setyembre 20, 2019.

Pagbabalik

PAGBABALIK

nakabalik na sa Pilipinas,

este Maynila, galing Batangas

upang gampanan ang inaatas

na pagtayo ng sistemang patas

kaya marapat ding isabuhay

ang pangarap na yakap na tunay

kaya patuloy na nagsisikhay

nang lipunang asam ay mataglay

tila lamay ay isang bakasyon

upang tuparin ang nilalayon

ngunit patuloy pa rin sa misyon

ang tibak na ito hanggang ngayon

kaya maghahanda ang makata

kasama'y nakikibakang dukha

upang maisiwalat sa madla

ang yakap na misyon at adhika

- gregoriovbituinjr.

04.21.2024

Pangarap

PANGARAP

pinagsisikapan kong marating

ang lipunang asam ng magiting

tulad ngayon, kahit bagong gising

at ang maybahay ko'y naglalambing

paanong ginhawa'y malalasap

ng pinaglalabang mahihirap

paanong layon ay maging ganap

nang kamtin ang lipunang pangarap

tuloy ang laban ng aktibista

giya ang mga isyu ng masa

patuloy kaming nakikibaka

para sa karapata't hustisya

babaguhin itong nakagisnang

bayan ng tiwali't kabulukan

itayo'y makataong lipunang

sa masa'y dapat may kabuluhan

- gregoriovbituinjr.

04.15.2024    

Bukangliwayway

BUKANGLIWAYWAY

ang pagkasilang ay kapara ng bukangliwayway

ating magulang ay kaysaya't isang bagong araw

pag-uha ng sanggol ay tanda ng pag-asa't buhay

pag narinig ng iba'y palakpak at di palahaw

magsasaka'y gising na bago magbukangliwayway

paparoon na sa bukid kasama ng kalabaw

mag-aararo at magtatanim ng gintong palay

hanggang mag-uhay, pati gulay, okra, bataw, sitaw

manggagawa'y gising na sa pagbubukangliwayway

papasok sa trabaho, may panggabi, may pang-araw

sa pabrika'y binenta ang lakas-paggawang tunay

sa karampot na sahod ang metal ay tinutunaw

O, bukangliwayway, sa bawat aking pagninilay

matapos ang takipsilim, ikaw nama'y lilitaw

upang sambayanan ay gabayan, tula ko'y tulay

sa masa, tanda ng pag-asa't hustisya ay ikaw

- gregoriovbituinjr.

04.13.2024

Salin wika sa LRT2

SALIN WIKA SA LRT 2

minsang sumakay sa Cubao ng LRT2 

na balak bumaba sa estasyon sa Recto

paskil sa tren ay kinunan ko ng litrato

Ingles ay sinalin sa wikang Filipino

"Keep hands away from the door edge."

"Huwag ilagay ang kamay sa gilid ng pinto."

"Do not lean on train doors."

"Huwag sumandal sa pinto ng tren."

"Emergency brake and door open handle."

"Pangkagipitang preno at tatangnan ng pinto."

"Break cover, turn handle to apply brake..."

"Basagin ang takip, pihitin ang tatangnan para sa preno..."

"...and unlock door in emergency."

"...at para mabuksan ang pinto sa sandali ng kagipitan."

"Emergency use only."

"Gamitin lamang sa sandali ng kagipitan."

"Penalty for improper use."

"May parusa sa hindi wastong paggamit."

maraming salamat sa wastong pagsasalin

na kauna-unawa habang sakay sa tren

pag nabasa ng masa'y talagang susundin

na nasa wikang pambansang talagang atin

- gregoriovbituinjr.

04.11.2024

Gagawin ko't muling gagawin

GAGAWIN KO'T MULING GAGAWIN

gagawin ko't muling gagawin ang pagkatha

pagkat ito na'y misyon ng abang makata

sa buhay na iwi, umakda ng umakda

ng maikling kwento, sanaysay, dagli't tula

gagawin ko't muling gagawin ang magrali

pagkat tibak akong sa bayan nagsisilbi

upang lipunang asam sa madla'y masabi

upang kalagayan ng dukha'y mapabuti

gagawin ko't gagawin ang makapagturo

kung paano sa sistemang bulok mahango

ang dukha't manggagawang laging ginogoyo

ng kapitalistang tuso't trapong hunyango

gagawin kong muli't muli ang makibaka

nang masa'y kamtin ang panlipunang hustisya

sa madla'y patuloy na mag-oorganisa

upang palitan na ang bulok na sistema

gagawin ko't gagawin ang pananaludtod

habang lipunang asam ay tinataguyod

kumayod mang kumayod, kahit walang sahod

magtutugma't sukat nang walang pagkapagod

- gregoriovbituinjr.

04.11.2024

* litrato mula sa app game na Word Connect

Larawan ng magigiting

LARAWAN NG MAGIGITING

nakita kong nakapaskil ang isang ulat

sa burol ni Ka RC nang magpunta ako

makasaysayang tagpo yaong nadalumat

kaya sa selpon ay kinunan ng litrato

aba'y magkasama sa Kill VAT Coalition

na tatlong dekada na ang nakararaan

ang nagisnan kong lider ng kilusan noon

sina RC Constantino at Popoy Lagman

mga dagdag sa dokumentasyon at sa blog

upang mabatid ng sunod na salinlahi

kung sino ang mga lider nating matatag

na nilabanan ang burgesyang naghahari

isang pagkakataong di ko pinalampas

nang pinitikan agad sa selpon kamera

ang kinunang litrato'y mahalagang bakas

na sa aklat ng historya'y dapat isama

- gregoriovbituinjr.

04.10.2024

* nakasulat sa caption ng litrato: "Leaders of the Kill VAT Coalition raise their hands to show unity in their struggle against the tax measure. Fourth from right is former guerilla leader Filemon Lagman who announced his plan to join the movement."

* Gayunman, sa inilabas na pahayag sa pahina ng Bukluran ng Manggagawang Pilipino (BMP), na nasa kawing na https://www.facebook.com/photo?fbid=738916498412634&set=a.163224469315176: 

Pinamunuan ni kasamang RC ang multisektoral na koalisyong Sanlakas, at dito ay naging krusyal ang kanyang paglahok sa mga malalapad na pormasyon at mga palikibaka, gaya ng:

- laban sa kontra-mamamayang pagbubuwis (sa mga koalisyong KOMVAT o Koalisyon ng Mamamayan laban sa VAT)...

* litratong kuha ng makatang gala sa burol ni RC, dating pangulo ng Sanlakas, 04.08,2024

Higit tatlong dekadang pagkilos

HIGIT TATLONG DEKADANG PAGKILOS

higit tatlong dekadang pagkilos

higit dalawang dekadang pultaym

yakap na prinsipyo'y sadyang taos

at talagang di na mapaparam

asam ay lipunang makatao

at mabuwag ang sistemang bulok

gagawa nito'y uring obrero

na dudurog din sa trapo't bugok

nawa sa pang-apat na dekada

ay matanaw na rin ang tagumpay

sa mga kasamang nakibaka

ay taaskamaong nagpupugay

di magsasawa, di mapapagod

patuloy pa rin sa adhikain

na parang kalabaw sa pagkayod

nang lipunang pangarap ay kamtin

- gregoriovbituinjr.

04.10.2024

Pagpupugay sa mga kasama ngayong Araw ng Kagitingan

PAGPUPUGAY SA MGA KASAMA

NGAYONG ARAW NG KAGITINGAN

pagpupugay sa lahat ng mga kasama

na patuloy at puspusang nakikibaka

upang makamit ang panlipunang hustisya

na kaytagal nang asam ng mayoryang masa

kayo'y mga magigiting na lumalaban

sa laksang katiwalian at kabulukan

ng sistema sa bansang pinamumunuan

ng burgesya, elitista't trapong gahaman

patuloy na bakahin ang ChaCha ng hudas

na nais distrungkahin ang Saligang Batas

upang ariin ng dayo ang Pilipinas

at maraming batas ang kanilang makalas

bakahin ang salot na kontraktwalisasyon

pati banta ng ebiksyon at demolisyon

panlipunang hustisya'y ipaglaban ngayon

at ilunsad ang makauring rebolusyon

sa Araw ng Kagitingan, magpasyang sadya

tayo na'y magkaisa at magsipaghanda

nang sistemang bulok na'y tuluyang mawala

mabuhay kayo, kapwa dukha't manggagawa!

- gregoriovbituinjr.

04.09.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa UST España noong Mayo Uno 2023

Panata

PANATA

gagawin ko / ang lahat ng / makakaya

upang kamtin / nitong masa / ang hustisya

kalaban ang / nang-aapi / sa kanila

aba'y lalo't / mga trapong / palamara

pinanata / sa kapwa ko / maralita

kasama rin / yaong uring / manggagawa

kami rito'y / aktibistang / nakahanda

upang bulok / na sistema'y / maisumpa

kahit ako'y / nakayapak, / lalakarin

ang mahaba't / salimuot / na lakbayin

na malayang / hinaharap / ay tahakin

at lipunang / makatao'y / itatag din

hinahakbang / mang landasi'y / lubak-lubak

ay huwag lang / gagapangin / pa ang lusak

itong iwing / panata ma'y / munti't payak

lunggati kong / dukha'y di na / mahahamak

- gregoriovbituinjr.

04.09.2024

Maglulupa

MAGLULUPA

ako'y isang maglulupang tibak

laging handa kahit mapahamak

basta mapalago ang pinitak

at dukha'y di gumapang sa lusak

diwa'y tuon pa ring tutuparin

yaring yakap naming adhikain

yapak man ay aking tatahakin

upang pinangarap ay marating 

dapat maging matatag palagi

nang sa maling gawa'y makahindi

at sa wastong daan manatili

pag biglang liko'y dapat magsuri

magabok man ang mga lansangan

o mainit ang nilalakaran

tulad namin ay di mapigilang

kumilos tungong lipunang asam

- gregoriovbituinjr.

04.07.2024

Arawang tubo, arawang subo

ARAWANG TUBO, ARAWANG SUBO

sa kapitalista, isip lagi'y arawang tubo

upang mga negosyo nila'y palaging malago

sa dukha, saan ba kukunin ang arawang subo

ginhawa't pagbabago'y asam ng nasisiphayo

ay, kitang-kita pa rin ang tunggalian ng uri

iba ang isip ng dukha't iba ang naghahari

kalagayan nila'y sadyang baligtad at tunggali

lagi nang walang ulam ang malayo sa kawali

paano nga ba babaguhin ang ganyang sitwasyon?

paanong patas na lipunan ay makamtan ngayon?

may lipunang parehas kaya sa dako pa roon?

o dukha na'y maghimagsik upang makamit iyon?

lipunang makatao'y asam naming aktibista

kaya kumikilos upang matulungan ang masa

simpleng pamumuhay at puspusang pakikibaka

malagot ang tanikala ng pagsasamantala

walang magawa ang mga pinunong nailuklok

pinapanatili pa nila ang sistemang bulok

panahon namang ganid na sistema'y mailugmok

at uring manggagawa'y ating ilagay sa tuktok

- gregoriovbituinjr.

04.07.2024

Plastik sa aplaya

PLASTIK SA APLAYA

reyunyon ng angkan malapit sa aplaya
upang salinlahi'y magkakila-kilala
kami'y nagdatinga't kumain ng umaga
hanggang magsimula na ang handang programa

hapon matapos ang programa't mga ulat
ay nagliguan na ang mag-angkan sa dagat
malinis ang buhangin, walang maisumbat
ngunit may natanaw pa ring plastik na kalat

wala namang nakitang coke na boteng plastik
liban sa pulang takip, tatlo ang nahagip
ganito nga marahil sa lugar na liblib
di gaya sa Manila Bay sa plastik hitik

tinipon na lang ang ilang plastik na ito
sa basurahan inilagak na totoo
saanman may kalikasan, kumilos tayo
pamana sa sunod na salinlahi't mundo

- gregoriovbituinjr.
04.07.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa isang dalampasigan, Abtil 6, 2024

Ang paskil

ANG PASKIL

habang nakasakay / sa dyip ay nakita
ang paskil sa gitnang / isla ng lansangan
nalitratuhan ko / sa selpon kamera

may pagkilos noon / ang mga babae
pagkat araw iyon / ng kababaihan
ako'y nakiisa't / lumahok sa rali

Abante Babae / yaong nakasulat
bagong samahan ba / yaong naitatag
o isang paraan / na masa'y mamulat

ngayon nga'y patuloy / sa pinapangarap
na sistemang bulok / ay ating mawaksi
at ginhawa'y damhin / ng kapwa mahirap

maitayo natin / ang bagong sistema
at isang lipunang / makataong tunay
na ang mamumuno'y / manggagawa't masa

habang nasa dyip nga'y / aking nalilirip
darating ang araw / masa'y magwawagi
kaya magsikilos, / at huwag mainip

- gregoriovbituinjr.
04.03.2024

* litratong kuha ng makatang gala habang nasa España, Marso 8, 2024

Sa ika-236 kaarawan ni Balagtas

SA IKA-236 KAARAWAN NI BALAGTAS

ako'y taospusong nagpupugay

sa dakilang sisne ng Panginay

sa kanyang kaarawan, mabuhay!

sa kanya'y tula ang aking alay

pawang walang kamatayang obra

ang nasa akin ay akda niya

una'y itong Florante at Laura

ikalwa'y Orosman at Zafira

salamat, O, Francisco Balagtas

inspirasyon ka sa nilalandas

tungo sa nasang lipunang patas

at asam na sistemang parehas

mabuhay ka, dakilang makata

kaya tula'y aking kinakatha

na madalas ay alay sa madla

lalo na sa dukha't manggagawa

- gregoriovbituinjr.

04.02.2024

* Francisco Balagtas (Abril 2, 1788 - Pebrero 20, 1862)

Pasasalamat (Grace Before Meals)

PASASALAMAT

(GRACE BEFORE MEALS)

tayo'y nasa harap nitong hapag-kainan

sabay nating bigkasin ang pasasalamat

sa mga naghanda ng pagkain ng bayan

sa mga nagtanim at nag-ani, salamat

salamat sa lahat ng mga magsasaka

mula binhi'y pinalago hanggang nag-uhay

silang sa lupang sakahan nakatali na

silang naglinang at nagpatubo ng palay

salamat sa lahat ng mga mangingisda

na nilalambat ang buhay sa karagatan

upang madala ang mga banyerang isda

sa pamilihan, at ating mabili naman

salamat sa lahat ng mga manggagawa

pagkain ay dinala sa bayan at lungsod

kay-agang gumising, kay-agang gumagawa

kayod ng kayod, kahit mababa ang sahod

salamat sa manggagawang tatay at nanay

na nagsikap upang pamilya'y mapakain

nang mga anak ay di magutom sa bahay

na para sa pamilya, lahat ay gagawin

salamat, binubuhay ninyo ang daigdig

uring manggagawa, hukbong mapagpalaya

kaya marapat lang tayo'y magkapitbisig

nang bulok na sistema'y tuluyang mawala

- gregoriovbituinjr.

03.31.2024

* mga larawan mula sa google

CHED official, inireklamo ng mga mag-aaral

CHED OFFICIAL, INIREKLAMO NG MGA MAG-AARAL

kaytinding ulat, aba'y ano na bang nangyayari?

CHED official, nireklamo ng mga estudyante

mula Our Lady of Fatima University

ang gobyerno sana'y di maging bulag, pipi't bingi

lumalabag daw sa pamantayan ng moralidad

ang nasabing opisyal na apelyido'y Darilag

kailangan daw paboran ng mga mag-aaral

ang umano'y kagustuhan ng nasabing opisyal

halimbawa ang reklamo ng MBA student

na nakumpleto naman daw ang pinasang requirement

subalit grading na incomplete ang binigay pa rin

reklamong pinarating sa tanggapan ni Bersamin

hiniling ng mga mag-aaral, tulad ni Guia

na ang nasabing opisyal ay imbestigahan na

lalo't may mag-aaral itong kinukursunada

nawa kamtin ng mga estudyante ang hustisya

- gregoriovbituinjr.

03.31.2024

* Bersamin - Executive Secretary

* ulat mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Marso 31, 2024, p.2

Tanong nila sa akin ngayong semana santa

TANONG NILA SA AKIN NGAYONG SEMANA SANTA

tanong nila, bakit di raw ako nagsimba?

bakit di rin sumama sa semana santa?

at bakit ba di rin nag-Bisita Iglesya?

bakit sa simbahan ay ayaw tumuntong na?

wala bang sinumang nagyayaya sa akin?

mga nabanggit ba'y kinatamarang gawin?

nasabi na noon, sasabihin ko pa rin

baka sa simbahan, isigaw: "Free Palestine!"

ayokong makinig sa paring nambobola

na animo'y lagi silang patay-malisya

lalo't pinupuri ang Israel sa misa

at di mabanggit ang nangyayari sa Gaza

wala akong bilib sa ganyang mga pari

patunay na burgesya'y kanilang kauri

tingin ko nga sa kanila'y mapagkunwari

bulag, pipi, at bingi silang di mawari

sabi nila, si Hesus ay hari ng Hudyo

inagaw ng Hudyo ang lupang Palestino

minamasaker pa ang mamamayan nito

tapos sasabihin nila, magsimba ako?

hanggang ngayon, akin iyang paninindigan

pag pinilt, isisigaw ko sa simbahan

"Free Palestine!" huwag nang magbulag-bulagan

magsigising kayo para sa katarungan!

- gregoriovbituinjr.

03.31.2024 (easter sunday)

* litrato mula sa google