Ang isang kilong sibuyas

ang isang kilong sibuyas

ay para na ring alahas

pagkat ang ipinamalas

ay pagmamahal na wagas

- dalít ni gregoriovbituinjr.

02.09.2023

* ang dalít ay katutubong tulang may apat na taludtod at may sukat na walong pantig bawat taludtod

Nadalumat

NADALUMAT

para akong nasusunog sa maapoy na dagat

pag nasagkaan ang aking prinsipyo bilang mulat

tila ba iniihaw ang kabuuan ko't balat

pag nababalewala ang diwa kong nadalumat

ako'y makatang laban sa pribadong pag-aari

sapagkat ugat ng kahirapan, nakamumuhi

ah, ayokong ibibilang sa naghaharing uri

sapagkat binabalewala ko ang minimithi

niyakap ko ang pagdaralita't buhay ng masa

simpleng pamumuhay at puspusang pakikibaka

kaming aktibistang Spartan ay iyan talaga

pag ako'y nagtaksil, noo ko'y lagyan na ng bala

dapat magkaroon ng makauring kamalayan

ang maralita, uring manggagawa, sambayanan

upang di iboto ang may dulot ng kaapihan

at pagsasamantala sa kawawa nating bayan

dapat nang magtulungan ang mga magkakauri

upang durugin ang tusong kanan at naghahari

iyang trapo, elitista, burgesya, hari, pari

na kapitalismo'y sinasamba nilang masidhi

makauring kamalayan ay itaguyod natin

dapat lipunang bulok ay palitan at baguhin

kamalayang makauri'y isabuhay, bigkasin

at lagutin ang tanikala ng pagkaalipin

- gregoriovbituinjr.

02.07.2023

Pagsasatinig

PAGSASATINIG

nais kong bigyan ng tinig ang mga walang tinig

at ang mga matagal nang ninakawan ng tinig

nais kong isiwalat ang kanilang mga tindig

nang sila'y magkaisa't talagang magkapitbisig

kayraming winalan ng tinig pagkat mga dukha

na minamata ng mga matapobre't kuhila

kayraming nilapastangang turing ay hampaslupa

na pinagsasamantalahan dahil walang-wala

kaya ayokong mayroong pribadong pag-aari

na ugat ng kahirapan at ng mapang-aglahi

nais kong karapatan ay igalang ng masidhi

at kamtin ang hustisyang panlipunang minimithi

sinasatinig ko ang isyu ng nahihirapan

kamkam ng iilan ang kanilang pinaghirapan

na uring manggagawa'y pinagsasamantalahan

na dukha'y tinanggalan ng bahay at karapatan

ito ang gawa ng tulad kong abang manunulat:

isatinig ang buhay at danas ng nagsasalat

na may lipunang makataong dapat ipamulat

na may matinong sistemang dapat kamtin ng lahat 

- gregoriovbituinjr.

02.07.2023    

Cong. Edcel Lagman's message on the 22nd death anniversary of Ka Popoy Lagman

ANG AKING MENSAHE SA IKA-22nd DEATH ANNIVERSARY NI KA POPOY LAGMAN

Ang pamilyang Lagman ay taos pusong nagpapasalamat sa pagpapatuloy ninyo ng mga adhikain ng aming bunsong kapatid na si Ka Popoy.

Ang aming pamilya ay naging second family lang ni Ka Popoy. Ang uring manggagawa ay ang kanyang pangunahing pamilya.

Naalaala ko na 22 years ago ngayong hapon na ito, ako ay tumakbo galing sa Kowloon House sa Matalino St. papunta sa Heart Center. Doon dinala si Ka Popoy matapos siya barilin sa UP Bahay ng Alumni.

Nakita ko kung ilang oras siya lumalaban upang mabuhay—in the same manner that he fought tirelessly and fearlessly for workers, the poor, and marginalized, so that they could have decent lives.

Madalas natin sabihin, at ito ay totoo, na ang mga ’pinaglaban ni Ka Popoy para sa uring manggagawa tulad ng living wage, security of tenure, freedom to organize and engage in concerted activities are the very same causes that we are fighting for today.

Ang matinding inflation rate na 8.1% ay kinain na ang maliliit na pagtaas ng minimum wage at kailangang taasan pa ito. Kailangang tiyakin din ng gobyerno ang food security at pag-unlad ng agrikultura upang bumaba ang presyo ng basic commodities.

Tapusin na ang ENDO at contractualization upang magarantiya ang security of tenure ng mga manggagawa.

Lumikha ang gobyerno ng non-profit Workers Bank para sa mga manggagawa upang makakuha sila ng murang credit for livelihood support, and calamity and crisis survival. Itong Workers Bank ay isa sa mga labor agenda ni Ka Popoy.

Ang Pilipinas, ayon sa World Bank, ang may pinaka masamang income distribution sa buong Asya at di lang sa buong South East Asia.

What Popoy said is a truism that during good times, capital inordinately profits, but during bad times only the workers suffer. Kapag maganda ang ekonomiya ang mga negosyante ang higit na kumikita, ngunit pag masama ang ekonomiya, ang mga manggagawa lamang ang nagdurusa.

Isigaw natin, Ka Popoy, tuloy ang laban!

Ka Popoy

KA POPOY

dalawampu't dalawang taon na ang nakararaan

nang bigla kang nawala dahil ikaw ay pinaslang

ng mga salaring kaaway nitong sambayanan

dahil pinalakas mo ang 'yong pinamumunuan

taas-kamaong pagpupugay, lider at kasama

ang mga aral mo'y aming isinasapraktika

upang tuluyang baguhin ang bulok na sistema

at mawala ang pang-aapi't pagsasamantala

sinabi mong dapat class line, di mass line, ang tunguhin

ng uring manggagawang pagkakaisa'y kakamtin

ang pag-oorganisa ng uri ang adhikain

makauring kamalayan ay sadyang patampukin

sa mga aral at karanasan nga'y napapanday

kasama ng manggagawang sosyalismo ang pakay

tanging masasabi ko'y taospusong pagpupugay!

tinutuloy namin ang laban mo, kasamang tunay!

- gregoriovbituinjr.

02.06.2023

Kita

KITA

paano makakita ng kita

kung di matanggap ang aktibista

baka obrero'y maorganisa?

sa unyon ay mapagsama-sama?

ang mag-organisa'y karapatan

bakit hindi pahihintulutan?

ayaw magkaroon ng samahan?

baka ba pabrika'y pagwelgahan?

maging matino na kasing sadya

iyang kapitalistang kuhila

lakas-paggawa'y bayarang tama

huwag mang-api ng manggagawa

subalit dupang sila sa tubo

na limpak-limpak kung mapalago

habang obrero nila'y siphayo

upang buhay lang ay maihango

ang kapitalista'y palamunin

ng manggagawang inaalipin

dapat obrero'y makaalpas din

sa kadena ng pagkaalipin

- gregoriovbituinjr.

02.05.2023

Tugon

 

TUGON

di ko masusunog yaring pakpak sa himpapawid

o sa mga lansangan sa aking bawat pagtawid

sapagkat sunog na ang kilay sa pagmamatuwid

ayokong masunog pa't nangitim na ang gilagid

ano kayang mensahe yaong nais pang ihatid

upang makaiwas na sa dilim ay mangabulid

sa ilang sagupaan, litid ko'y muntik mapatid

muntik mamate ng kalabang di agad nabatid

ano bang tugon sa suliraning sala-salabid

ay, di solusyon ang isabit ang leeg sa lubid

magtanong, makipagtalakayan, huwag maumid

makukuha rin ang perlas kung sa laot sisisid

sa madalas na pagninilay, biglang masasamid

tila may ibinubulong ang hangin sa paligid:

makipagkapwa lagi tayo't huwag maging ganid

magpakatao't kapwa'y huwag itaboy sa gilid

- greggoriovbituinjr.

02.04.2023

Tiwakal

TIWAKAL

pag niyurakan ninuman ang aking pagkatao 

na sarili'y di ko na maipagtanggol nang todo

mabuti nang magpatiwakal, tulad ng seppuku

sapagkat karangalan na ang nakasalang dito

ako'y makatang laban sa pribadong pag-aari

ako'y aktibistang laban sa mapang-aping uri

ako'y manunulat na laban sa mapang-aglahi

ako'y sepulturero ng sistemang naghahari

huwag mo lang sasagkaan ang aking paniwala

huwag mo lang yuyurakan ang prinsipyong dakila

tanging hinihiling ko lang ay inyong pang-unawa

na tibak ako't makata ng dukha't manggagawa

handa ako sa rali kahit walang pamasahe

propagandistang sa kalaban ay di pahuhuli

ngunit pag dangal ko na'y niyurakan nang matindi

madarama kong tiyak ako baga'y walang silbi

kaya ipagtatanggol ko ang aking iwing dangal

saanma'y dedepensahan, gaano man katagal

ngunit kung di na kaya, buti nang magpatiwakal

tulad ng makatang sa sariling kamay nabuwal

ang makatang Hapones na si Yukio Mishima

si Mayakovsky, sinasalin ko ang tula niya

Sylvia Plath, Ingrid Jonker, Hai Zi, Edward Stachura 

Lucan, Ernest Hemingway, Hart Crane, Misao Fujimura

ako'y nabubuhay, walang pribadong pag-aari

ugat iyan ng kahirapan, di mo ba mawari?

ako'y magpapatiwakal pag nawasak ang puri

sa prinsipyo'y tapat, di kakampi sa naghahari

- gregoriovbituinjr.

02.04.2023

Wari sa di mawari

WARI SA DI MAWARI

sa may liblib na pook

may haring nakaluklok

na kung umasta'y hayok

tingin sa masa'y ugok

bakit may naghahari?

panginoon ng uri?

at diyos na pinili?

bakit mapang-aglahi?

dapat nang mawakasan

ang ganyang kalagayan:

paghahari ng ilan

sa kapwa't mamamayan

kahit sa bawat tula,

sanaysay, kwento't dula

sila'y burahing sadya

pagkat mga kuhila

bakit may mayayaman?

laksa'y nahihirapan?

bakit kubkob ang yaman

nitong buong lipunan?

kalabisan na ito!

kailan matututo

na ang sistemang ito'y

kakalusing totoo!

- gregoriovbituinjr.

02.03.2023

Pambihirang pagkakataon

PAMBIHIRANG PAGKAKATAON

bihira ang nabibigyang / pagkakataong bumaka

upang tuluyang palitan / iyang bulok na sistema

mabuti't sa akin noon / ay mayroong nag-anyaya

maging kasapi ng unyon, / hanggang maging unyonista

may plano akong tumakbo/ bilang pangulo ng unyon

subalit aking tiyuhin / ay agad napigil iyon

assistant manager siya / sa kawaksing institusyon

nang matunugan ay agad / ang tindi niyang reaksyon

at bago ko maipasa / ang aking pagkandidato

ay sinundo ng kasamang / doon din nagtatrabaho

pinatatawag daw ako / nitong butihin kong tiyo

kinausap, pinakain, / at pinatagay pa ako

ako'y talagang nilasing / hanggang sa kinabukasan

di na naabot ang deadline / noong papel sa pasahan

ng aking kandidaturang / sa aking buhay ay minsan

lang mangyari kaya ako'y / lubos na nanghihinayang

at tatlong taon matapos / sa pinagtatrabahuhan

sa pabrika't katrabaho'y / talaga nang nagpaalam

may separation pay naman / matapos ang isang buwan

at muli akong nag-aral / ng kurso sa pamantasan

at doon ko naramdaman / ang isang bagong simula

sa panulatang pangkampus / ay nag-aambag ng akda

naging kasapi ng dyaryo't / nagsulat ng kwento't tula

naging features literary / editor, kaysayang sadya

hanggang aking makilala / sa pahayagang pangkampus

ilang mga aktibistang / katulad ko rin ay kapos

pinakilala ang grupo / nila't tinanggap kong lubos

niyakap ang aktibismo, / kolehiyo'y di natapos

umalis sa paaralan / at nakiisa sa dukha

nang maging organisador / ay nakibaka ring lubha

at minsan ding naging staff / ng grupo ng manggagawa

nag-sekretaryo heneral / ng samahang maralita

sumulat at nag-layout din / sa pahayagang Obrero,

Taliba ng Maralita, / Ang Masa't iba pang dyaryo

at naging propagandista / ng tinanganang prinsipyo

upang matayo ang asam / na lipunang makatao

nasubok ang katatagan, / maraming isyu'y inaral

minsan ding nakulong dahil / sa gawaing pulitikal

tatlong dekada nang higit, / dito na ako tumagal

hiling ko lang pag namatay, / alayan din ng parangal

- gregoriovbituinjr.

02.03.2023

Taliba

TALIBA

ako'y propagandista nitong maralita

pinagsusulatan ay ang dyaryong Taliba

ng Maralita, na publikasyon ng dukha

dalawang beses sambuwan nalalathala

doon nilalagay ang mga isyu't tindig

hinggil sa mga usaping dapat marinig

binibigyang-buhay ang mga walang tinig

panawagang bawat dukha'y magkapitbisig

di dapat balewalain ang mahihirap

pagkat sila'y kauri, dapat nililingap

bagamat ang buhay nila'y aandap-andap

kaginhawaa'y nais din nilang malasap

bilang propagandista'y aming adhikain

kapwa dukha'y maging kaisa sa mithiin

isang makataong lipunan ay likhain

makataong mundo'y maging tahanan natin

- gregoriovbituinjr.

02.02.2023

* ang Taliba ng Maralita ang opisyal na publikasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML)

Tulang bakal

TULANG BAKAL

"Poetry should also contain steel and poets should know how to attack." ~ Ho Chi Minh, lider-rebolusyonaryo ng Vietnam

isa iyong magandang payo sa mga makata

dapat may bakal at sintigas ng bakal ang tula

makata'y batid din kung paano ba sumagupa

sa mga kalabang mapagsamantala't kuhila

isa iyong magandang payo sa mga tulad ko

upang tanganan habambuhay ang diwa't prinsipyo

kasangga ang mga maralita't uring obrero

upang itayo ang isang lipunang makatao

magandang payo iyong aakma sa minimithi

laban sa ugat ng kahirapa't mapang-aglahi

laban sa pag-aangkin ng pribadong pag-aari

ng kasangkapan sa produksyon at ng naghahari

magandang payo ng rebolusyonaryong Ho Chi Minh

na sa araw at gabi'y tatanganan at tutupdin

isa sa umuugit sa diwa ko't saloobin

upang ipagtagumpay ang misyon at adhikain

- gregoriovbituinjr.

02.01.2023